حقوق بشر و آزادی‌های پایه‌ایی از جمله دست­آوردهای سترگ انقلاب­های دموکراتیک گذشته­اند. این حقوق در هر جامعه‌ایی شرط لازم – اگر نه کافی- زندگی آزاد انسان را تشکیل می‌دهد. نقد این حقوق از زاویه نفی یا بی‌ارزش کردن آن‌ها صرفاً به مثابه حقوق “رسمی”، “انتزاعی” یا “بورژوایی” از مفهوم تاریخی تهی است و بیان‌گر تاریک‌اندیشی زیان‌باری است، مخصوصاً آن‌گاه که این تاریک‌اندیشی از جوامعی برآمده باشد که نه تنها مرحله بورژوایی انقلاب را پشت سر نگذاشته‌اند بلکه هنوز به آن نزدیک هم نشده‌اند. ادامه مطلب…

——————

    حقوق  بشر و چپ. سوء تفاهم یا تناقض؟

                                                                               آرش سرکوهی

موضع گیری در برابر حقوق بشر همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های چپ، به ویژه بخش‌های رادیکال آن در ایران و در جهان بوده است. بیش از همه طرح مالکیت خصوصی به عنوان یکی از حقوق‌های بشر و مخالفت بخشی از چپ با این مفهوم، سبب شده است تا کسان و جریان‌های مختلفی، که به چپ به معنای گسترده آن تعلق دارند، با حقوق بشر مخالف کرده و آن را “بورژوائی” یا “لیبرال” بخوانند. این مخالفت‌ها حداقل از زمان مارکس که حقوق بشر بورژوائی را نقد می‌کرد آغاز شده، به دوران جنگ سرد و رویارویی دو قطب اردوگاه شرق سابق و سرمایه داری حادتر شده و تا به امروز ادامه دارد. به ویژه به دوران جنگ سرد و جهان دو قطبی مفهوم حقوق بشر به عنوان شرط ضروری دموکراسی در برابر مفهوم عدالت اجتماعی قرار گرفت. پس از انقلاب ۵۷ بخشی از چپ سنتی ایران بر تقدم مبارزه با امپریالیسم بر حقوق بشر و دموکراسی تاکید کرد و با دیکتاتوری مذهبی همراه شد. 

  ادامه مطلب